دلایل شکست کسب و کار چیست

در پروسه برندسازی و ایجاد برند معتبر قبل از هرچیز پایداری و ثبات کسب و کار مهم است که متاسفانه در ایران به ندرت شاهد ثبات در کسب و کارها و وجود قدمت در کسب و کارهای ایرانی بوده و اغلب شاهد بسته شدن بنگاه های اقتصادی در همان یکی دو سال اول فعالیت هستیم.

هر چند در بسیاری از مقالات و یا صحبت ها اولین و یا یکی از مهم ترین علل  ورشکستگی بنگاه های اقتصادی را سرمایه ناکافی می دانند اما به عقیده من این امر نمی تواند صرفا باعث ورشکستگی شده و عدم سرمایه کافی هم خود دلیل دیگری داشته و آن عدم اطلاعات درست از سرمایه مورد نیاز برای شروع و یا نگهداری از آن کسب و کار است.

در این مقاله ۱۰ علت اصلی که باعث ورشکستگی بنگاه های اقتصادی می شوند را بررسی کرده و معرفی می نمایم.

•  عدم تحقیق درست و آنالیز صحیح بازار

این موضوع یکی از مهم ترین دلایل ورشکستگی و ناکامی بنگاه های اقتصادی بالاخص آنهایی است که در همان سال اول رو به تعطیلی می روند. بسیاری از افراد تنها با این دید که شغل مشابه ای در جای دیگری و توسط شخص دیگری موفق بوده و یا حتی در همان منطقه کسب و کار های موفق دیگری وجود دارند به راه اندازی کسب و کار خود اقدام نموده در حالی که تحلیل صحیحی از روش اجرا، مشتریان، هزینه ها، و … نداشته و نهایتا با شکست مواجه می شوند.

•  نداشتن برنامه مدون و طولانی مدت

بی برنامه بودن یکی دیگر از دلایل شکست کسب و کار است. در صورتی که ما برنامه ای برای موفقیت نداشته باشیم در واقع برای شکست برنامه ریزی کرده ایم. سعی کنید قبل از شروع کسب و کار و انجام سرمایه گذاری و تبلیغات برنامه مدونی برای کسب و کار خود طرح ریزی کنید، برای این کار حتما از یک یا چند مشاور مدیریت استفاده کنید.

•  منابع انسانی نا کارآمد

نیروی انسانی می تواند عامل پیروزی یا شکست یک سازمان باشد. نیروی انسانی خوب می تواند یک شرکت در حال ورشکستگی را از رکود خارج و با یک ایده خلاق به سود دهی برساند. مدیران هم جزء منابع انسانی سازمان به حساب آمده و ضعف در مدیریت یکی از دلایل نا کارآمدی منابع انسانی است. البته باید دقت کرد که مهمترین وظیفه یک مدیر پس از جذب نیروی انسانی کار آمد ایجاد انگیزه و توسعه مهارتهای منابع انسانی است که غالبا پس از مدتی به فراموشی سپرده می شود

•  عدم توانایی در جذب مشتریان

این مشکل خود می تواند ناشی از عدم تحلیل صحیح بازار باشد اما بعضا با وجود پتانسیل خوب بازار برخی شرکتها توانایی لازم برای جذب بازار را ندارند. فروشندگان ضعیف، شعارهای تبلیغاتی غیر موثر و نبود مزیت رقابتی پایدار از دلایل اصلی این ناتوانی در جذب به شمار می آیند. یک برنامه مدون بازاریابی و فروش و تغییر در روش ارایه و ایجاد باشگاه مشتریان می تواند ضمن جذب مشتریان به وفادارسازی آنها کمک کند.

• عدم توجه به رقیبان

کوچک شمردن رقیبان و چگونگی جذب سهم بیشتری از بازار علت بعدی شکست کسب و کار ها است. چه آنهایی که با رقیبان با سابقه در مبارزه هستند و سابقه آنها و نفوذشان در اذهان را دست کم می گیرند چه بنگاهای اقتصادی قدیمی تری که به ورود رقیبان تازه نفس با ایده های نو بی توجهی می کنند.

•  از بین رفتن انگیزه ها و عدم مقاومت در بازار

بسیاری از افراد تاب و تحمل مقاومت در بازار را نداشته و با اولین ناملایمات و یا نرسیدن به انتظارات اولیه دچار بحران می شوند. البته این می تواند از پیش بینی های غلط اولیه ناشی شده باشد اما گاها ما زمانی دست از کار می کشیم که با موفقیت فاصله چندانی نداریم.

•  عدم توجه به بهبود مستمر

حتی اگر کسب و کار موفقی داریم باید بدانیم در صورتی که برنامه ای برای بهبود مستمر نداشته باشیم رقبا جای ما را در بازار گرفته و سهم خود را از دست می دهیم. غالب مشتریان انتظار دارند ما با گذشت زمان محصول و خدمات بهتری ارائه دهیم و ثبات در کیفیت خدمات ممکن است وسوسه امتحان محصولات دیگر را در مشتریان بارور کند. پیاده سازی سیستم های مدیریت کیفیت که بر بهبود مستمر تکیه کرده و تضمین کننده فرایندهای بهبود باشند می تواند بسیار تاثیر گذار باشد. مثلا پیاده سازی و اخذ گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ که با نگاه بهبود مستمر استقرار می یابد می تواند جلوی شکست های ناشی از عدم پیشرفت را بگیرد.

•  بودجه بندی نادرست و سرمایه ناکافی

سرمایه همیشه یک عامل مهم در کسب و کار است اما هر کسب و کاری به یک میزان مشخص از سرمایه نیاز دارد که باید در طول مراحل مختلف اجرا و ادامه کسب و کار هزینه گردد. بخشی از این سرمایه از سرمایه اولیه سرمایه گذاران بوده و بخش دیگری ممکن است از محل درآمد و یا وام باشد. نکته اینجاست که ما باید برنامه مشخصی برای ماهها و سالهای آتی داشته باشیم و خرج کرد کامل سرمایه در ماههای اول باعث بروز بحران در ماههای بعدی می گردد. بودجه ریزی صحیح با توجه به درآمد ها و هزینه ها می تواند جلوی شکست کسب و کار ما را بگیرد.

•  کیفیت پایین محصولات و خدمات

گمان نمی کنم این موضوع نیازی به توضیح داشته باشد اما عدم توجه به رضایت مشتریان شاید مهم ترین عامل شکست کسب و کارها باشد. بی توجهی به کیفیت در ارایه و یا خدمات پس از فروش یکی از مهمترین علل تعطیلی کسب و کارهای ایرانی به حساب می آید

•  عدم دقت در سیستم مالی و گزارشات

بی توجهی به گزارشات مالی بعضا زمانی مدیران را متوجه شکست می کند که بسیار دیر شده است. آنالیز نقطه به نقطه وضعیت کسب و کار و برنامه ریزی برای انحرافات احتمالی در هر نقطه همیشه می تواند جلوی شکست کسب و کار ها را بگیرد.

و نهایتا باید گفت همه موارد بالا می تواند ناشی از ضعف مدیریتی و عدم دانش کافی مدیران بنگاه اقتصادی ورشکسته باشد. هر چند برخی عوامل محیطی و سیاسی هم می تواند باعث شکست کسب و کار ها باشد اما عوامل ذکر شده مواردی هستند که با دقت و برنامه ریزی می توان جلوی خسارت های ناشی از آنها را گرفت.
وحید زارعی   مشاور مدیریت و برندسازی

علل شکست کسب و کار مقاله ای از وحید زارعی مدرس و مشاور مدیریت و برندسازی